Titanyum Nedir?
Titanyum elementinin atom numarası 22 ve atom ağırlığı 47.90’dır. Kimyasal davranışı, birinci geçiş grubuna ait elementler olan silikon ve zirkonyum ile birçok benzerlik gösterir. Sulu çözelti içindeki kimyası, özellikle düşük oksidasyon durumlarında, krom ve vanadyum ile bazı benzerliklere sahiptir. Titanyum beyaz, gümüşümsü ve metalik renkli bir geçiş metalidir. Güçlü, parlak ve korozyona dayanıklıdır. Saf titanyum suda çözünmez, ancak konsantre asitlerde çözünür. Bu metal, havada yüksek sıcaklıklara maruz kaldığında pasif ancak koruyucu bir oksit kaplama oluşturur (korozyon direncine yol açar), ancak oda sıcaklıklarında kararmaya direnir.
Bulunma sıklığı ve üretimi nerelerdir?
Titanyumun bilinen biyolojik bir rolü yoktur. İnsan vücudunda tespit edilebilir miktarda titanyum vardır ve günde yaklaşık 0,8 mg titanyum aldığımız tahmin edilmektedir; ancak çoğu adsorbe edilmeden, içimizden geçip vücuttan atılır. Zehirli bir metal değildir ve insan vücudu büyük dozlarda titanyumu tolere edebilir.
Doğadaki diğer elementlere bağlı bulunmamasına rağmen, titanyum Dünya’nın kabuğunda en bol bulunan dokuzuncu elementtir (kütlece %0,63) ve çoğu magmatik kayaçta ve bunlardan türetilen tortularda bulunur.
Önemli titanyum mineralleri rutil, brookit, anataz, illmenit ve titanittir. Başlıca çıkarılmış cevher olan ilmenit, Batı Avustralya, Norveç, Kanada ve Ukrayna’da geniş kum yatakları olarak ortaya çıkar. Kuzey Amerika ve Güney Afrika’daki büyük rutil yatakları da dünya titanyum arzına önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır. Metalin dünya üretimi yılda yaklaşık 90.000 ton ve titanyum dioksitin üretimi yılda 4.3 milyon tondur.
Titanyum dioksit, TiO2, genellikle rutil olarak bilinen siyah veya kahverengimsi bir formda bulunur. Doğada daha az sıklıkla bulunan doğal formlar anatazit ve brookittir. Hem saf rutil hem de saf anatazit beyazdır. Siyah bazik oksit, FeTiO3, ilmenit denilen doğal mineral olarak doğal formda bulunur; bu titanyumun ana ticari kaynağıdır.
