Bağlantıları atla

Paslanmaz Çelik nedir? Özellikleri nelerdir?

Paslanmaz çelik nedir?

Paslanmaz çelik, paslanmaya karşı dayanıklı olması sebebiyle tercih edilen bir çelik cinsidir. Bu çelik cinsi, paslanmaz adını alabilmesi için belirli bir oranda krom içermektedir. Çeliğin içerisindeki krom, çeliğin oksijenle temas ettiğinde krom-oksit adında ince bir film tabakası oluşturmasını sağlar. Bu ince film, çeliği paslanmaya karşı korur ve belli bir miktardan fazla krom içerikli çelik paslanmaz çelik adını alır. Ayrıca çeliğin içerisine eklenen birçok farklı element, çeliğin korozyon dayanımının artmasına veya azalmasına yol açabilir. Örneğin çeliğe ilave edilen nikel, krom elementiyle bir araya gelerek paslanmaz çeliği, paslanmaya karşı daha da kuvvetli hale getirir. Aynı şekilde molipten elementi de, krom ve nikelle bir araya geldiğinde, korozyon direnci daha da artmış olur. Öte yandan kükürt, karbon gibi elementlerin çeliğin içerisindeki oranın artması, korozyon dayanımını düşürür.

Çeliğin zor olmayan ortamlarda paslanmaması için krom yeterli olsa da, daha zor koşullu ortamlarda çeliğin paslanmaya karşı dayanıklılığını sağlamak için içerisine nikel, molipten ve benzeri birçok elementler eklenmelidir. Bir çeliğin paslanmaz bir hale gelebilmesi için, içerisindeki alaşımlarla ve bu alaşımların oranlarıyla oynanmaktadır. Metalürjide çeliğe belirli oranda krom eklenmesiyle paslanmaz çelik nedir sorusunun yanıtı ortaya çıkmış olmaktadır. Çeliğe minimum %10,5-11 arasında krom eklenmesiyle ortaya çıkan yeni alaşıma paslanmaz çelik denilmektedir.
Çeliğin içindeki krom, çelik oksijenle temas ettiğinde krom-oksit olarak adlandırılan ince bir film tabakası oluşturuyor. Böylece sıradan çelik malzemeler, gerçek paslanmaz çelik özellikleri kazanmış oluyorlar.
Çeliğin dayanımını artırmak için sadece krom elementi eklenmiyor. Çeliğe eklenen birçok farklı element, çeliğin korozyon dayanımının artmasını veya azalmasını sağlıyor. Çelik-krom-nikel alaşımı paslanmaya karşı daha dirençli hale gelmesini sağlıyor. Bu karışıma molibden elementi eklendiğinde paslanmaz özelliği maksimum seviyeye çıkarılmış oluyor. Çelik-karbon bileşimine kükürt veya karbon gibi elementler eklendiğinde ve oranları yükseltildiğinde paslanmaz çeliğin korozyon dayanımı düşürülmüş oluyor.

Martial arts figure prominently in many Asian cultures, and the first known traces.

Paslanmaz çelik özellikleri nelerdir?

Paslanmaz çelikler kullanım alanına göre farklı özelliklerde üretilmektedir. Çeliğin içerisine; krom, karbon, nikel, titanyum, molibden, bakır, azot, alüminyum gibi elementler belirli oranlarda eklenerek korozyona karşı dayanıklı olması sağlanıyor.
Genel olarak paslanmaz çeliğin özellikleri şunlardır:
  • Korozyona (paslanmaya) karşı dayanıklıdır.
  • Üzerinde su lekeleri bırakmaz. (Bunda karışımda nikel kullanılmasının etkisi bulunmaktadır.)
  • Isıya dayanıklıdır. (310, 310S serisi 1200 °C’ye kadar dayanıklıdır.)
  • Kolay işlenebilir özelliğe sahiptirler. (Özellikle 303 serisi çok rahat işlenebilmektedir.)
  • Estetik ve dekoratif görünüme sahiptirler. (430 serisi iyi bir yüzey ve güzel görünüm kazandırmaktadır.)
  • Kolay kaynak uygulanabiliyorlar.
  • Bazı türlerinde, yüksek sıcaklarda bile tufallanma tabakası oluşmaz, malzemenin mekanik dayanımında önemli bir düşme olmaz.
  • Bazı türlerinde de çok düşük sıcaklıklarda bile gevrekleşme olmaz, tokluklarını korurlar.
  • Hijyenik özelliğe sahiptirler.
  • Uzun ömürlü ve ekonomiktirler.

Yorum bırak